روزنامه همدلی
1396/10/24
بعد ازگذشت یک هفته حواشی مدیریت بحران حادثه نفتکش ادامه دارد داغ نفت
آتش «سانچی» خیلی چیزها را روشن کرد. انگار یک نفتکش باید می‌سوخت تا به خودمان بیاییم. اینکه بفهمیم ایران به عنوان یک کشور صادر کننده نفت تا چه اندازه در مراقبت و نگهداری از تجهیزات و محموله‌های نفتی و مهمتر از آن، در تامین امنیت جانی و مالی متخصصان و نیروی انسانی خود توانایی دارد؛ وسط این آتش بازی، دوست و دشمن‌مان را هم شناختیم. سوزنده‌تر از آتشی که بر جان ساکنان سانچی افتاد، تعلل در کمک رسانی و برخی اظهار نظرهای غیر کارشناسی است. حالا هر روز که می‌گذرد زبانه‌های این آتش شعله‌ور‌تر میشود و ما فقط آه می‌کشیم. «سانچی» سوخت تا خاکستر آن سال‌ها بر سر و صورت تماشاچیان دستپاچه این حادثه باقی بماند. حالا دیگر برای اگر ها و ای کاش‌ها خیلی دیر است...حرکتش را ازعسلویه آغاز کرد (آن هم از نوع فوق سبکش ) قرار بود با طی مسیری مشخص روز یکشنبه با ورود به آب‌های کره جنوبی، در یکی از بنادر این کشور پهلو بگیرد و حدود یک میلیون بشکه نفت (60میلیون دلار) را آنجا تخیله کند. اما چنین اتفاقی نیفتاد و سانچی با محموله یک میلیون بشکه نفتش هیچ گاه به آب های کره جنوبی وارد نشد چرا که دست تقدیر سرنوشت دیگری را برای این کشتی نفتی با 32خدمه ایرانی‌اش طراحی کرده بود. صبح روز 17 دی خبرگزاری «شینهوا» چین خبر داد که در شامگاه روز قبل در آب‌های چین، سانچی با یک کشتی باری چین برخورد کرده و ۳۲ خدمه نفتکش ایرانی در آب‌های چین ناپدید شده اند.
از‌آنجایی که محموله سانچی نفت فوق سبک بود با این برخورد اشتعالی با درجه حرارت بالا، به سرعت کشتی را دچار حریق کرد.
حادثه تصادف نفتکش ایرانی با یک فروند کشتی فله‌بر چینی که سرنوشت بسیاری از خدمه‌های این نفتکش را در هاله‌ای از ابهام قرار داده سوالاتی را ایجاد کرده است. ابعاد مختلف این حادثه نادر دریایی در حالی از روز یکشنبه (فردای وقوع حادثه) تبدیل به یکی از مهم‌ترین خبرهای رسانه‌های داخلی و خارجی شده است که در میان تمام سوال‌ها و گمانه‌زنی‌ها، سرنوشت سرنشینان یا پیدا شدن نشانی از آنها، در مرکز توجهات قرار دارد. از ۳۲ سرنشین حاضر در نفتکش ایرانی ۲۷تن خدمه کشتی، یک تن همسر یکی از کارکنان و چهار نفر نیز دانشجو و به‌عنوان کارآموز در این کشتی حضور داشتند.
روز اول
براساس بیانیه وزارت حمل و نقل چین حادثه حدود ساعت ۲۰ به وقت محلی در سواحل شرقی چین روی داده و یک کشتی باری چینی با یک نفتکش حامل ۱۳۶ هزار تن نفت تغلیظ شده برخورد کرده و نفتکش «سانچی» به‌طور کامل آتش گرفته است. ۲۱ خدمه کشتی چینی همان زمان نجات داده شدند اما خبری از خدمه کشتی ایرانی نبود.
علی رغم اینکه در همان روز اول مقامات دریایی چینی از اعزام هشت کشتی برای عملیات جست‌وجو و نجات خبر دادند، اما بسیاری از کارشناسان از تعلل چینی ها برای نجات جان خدمه ایرانی انتقاد کردند. در همین روز خبر رسید که ناوگان دریایی کره جنوبی هم برای مهار آتش وارد عمل شده است.
روز دوم
روز پس از حادثه حسن قشقاوی، معاون وزیر امور خارجه، از رایزنی با مقامات چینی برای اطلاع از جزئیات ماجرا خبرداد و گفت «هرگونه اطلاع‌رسانی از سوی وزارت خارجه در این زمینه مستلزم اطلاعات دقیق از این اتفاق است».
این در حالی بود که شرکت ملی نفتکش ایران در بیانیه‌ای از اقدامات این شرکت برای سازماندهی عملیات امداد و نجات اشاره و نوشته شده بود که تلاش‌ها برای نجات خدمه کشتی ادامه دارد.
علی‌رغم همه این اقدامات دیپلماتیک اما 17 ساعت پس از حادثه، نفتکش ایرانی همچنان در آتش می‌سوخت. رویترز گزارش داد که چهار کشتی امدادرسانی و سه قایق برای پاکسازی لکه نفتی در محل حادثه مشغولند و کره‌ی جنوبی هم برای کمک‌رسانی یک کشتی و هلی‌کوپتراعزام کرده است.
در این میان سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در گفت وگو با ایسنا سخنانی گفت که بسیاری را در روز اول امیدوار کرد. او گفت: طبق شنیده‌ها «قایق نجاتی بر روی کشتی قرار داشته که در حال حاضر وجود ندارد. یک احتمال است که افراد از طریق این قایق از محل حادثه دور شده باشند».
در همین روز یعنی روز یکشنبه 17 دی ماه سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت این کشور اهمیت بسیار زیادی برای این حادثه قائل است.
از طرفی مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران از علت برخورد دو کشتی ابراز بی اطلاعی کرد. تجسس ادامه دارد و دولت چین اعلام کرده برای پیداکردن آنان همکاری می‌کند.
۳۰ ساعت از زمان حادثه گذشته بود که خبری درباره‌ی نجات تعدادی از مفقودین منتشر شد دیری نپایید که مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران گفت این خبر صحت ندارد و شایعه است.
روز سوم
روز دوشنبه است؛ آتش همچنان زبانه می‌کشد و در حالی که کوهی از دود بر فراز کشتی مشاهده می شود، نیروهای امدادرسان برای دومین روز همچنان برای مهار آتش نفتکش ایرانی تلاش می کنند. رویترز گزارش داد نیروی دریایی آمریکا یک هواپیمای نظامی را برای کمک به جست‌وجو اعزام کرد اما اثری از خدمه مفقود این نفتکش را شناسایی نکرد.
ساعاتی بعد خبر رسید که جسد یکی از مفقودین نفتکش ایرانی چهار مایل دورتر از کشتی پیدا شده است. هویت جسد پیدا شده نامشخص بود و برای بررسی به شانگهای منتقل شد. در همین حال دو فروند کشتی شرکت ملی نفتکش و یک فروند کشتی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، با نظارت و مدیریت مرکز جست‌وجو و نجات شانگهای به دنبال یافتن ردی از دریانوردان گم شده بودند.
درحالی که تیمی شامل ۱۳ کشتی امداد و جست‌وجو، ناحیه‌ای به وسعت ۹۰۰ مایل دریایی را جست‌وجو می‌کردند و دست‌خالی برمی‌گشتند، مدیر عامل شرکت ملی نفتکش ایران بار دیگر خبری امیدوارنه را اعلام کرد و با اشاره به جسد کشف شده، گفت: « احتمالاً خدمه کشتی فرصت استفاده از وسایل نجات را داشته‌اند.»
همزمان عملیات اطفاء حریق کشتی سانحه‌دیده ادامه داشت اما انگار آتش سر خاموش شدن نداشت؛ سرکنسول ایران در شانگهای درباره‌ی علت کندی عملیات اظهار کرد: شدت آتش و انفجار و انتشار نفت در آب باعث کندی کار شده است. کشتی‌های امدادرسان باید به فاصله صدوپنجاه‌متری کشتی برسند که امکان کار داشته باشند اما دسترسی به کشتی بسیار دشوار است. صبح روز سه شنبه، وزارت حمل و نقل چین در بیانیه‌ای تلاش می‌کند تا به انتقادات مطرح شده درباره تعلل چین پاسخ گوید در این بیانیه اعلام می شود شرایط جوی بد، وزش بادهای شدید، بارندگی و موج‌های بلند مانع اطفاء حریق و جست‌وجو برای ۳۱ خدمه مفقود این نفتکش شده است.
حالا سه روز از حادثه گذشته، کشتی همچنان طعمه حریق است، گشت های دریایی، ایران، کره جنوبی، ژاپن و امریکا هیچ ردپایی از مفقود شدگان نیافته‌اند، اما مدیر عملیات ناوگان شرکت نفتکش ایران همچنان معتقد است احتمال زنده‌بودن دریانوردان مفقود وجود دارد. به گفته این مدیرنفتی خدمه ایرانی بعد از حادثه یا به طرف موتورخانه در پایین ترین سطح نفتکش رفته اند یا از قایق های نجات استفاده کرده و یا با لباس های وضعیت اضطراری خود را به دریا انداخته اند.
در این روز سخنگوی شرکت ملی نفتکش اعلام می کند جسد پیدا شده متعلق به یکی از خدمه‌های ایرانی است اما به دلیل سوختگی بالا، هنوز هویتش شناسایی نشده است. او با بررسی احتمالات نجات خدمه می گوید: اگر خدمه به سمت موتورخانه کشتی رفته باشند احتمال زنده ماندن‌شان بسیار پایین است چرا که موتور خانه این کشتی 14متر زیر آب است. بر اساس گفته سخنگوی شرکت ملی نفتکش سانچی دو قایق نجات داشته که یکی از آن ها در آتش سوخته و آن قایق دیگر از آنجایی که تصویرش در تصاویر ضبط شده وجود ندارد این احتمال را تقویت می کند که سرنشینان کشتی با استفاده از آن به آب زده باشند که در این صورت «تا دو ماه ذخیره دارند و می‌توانند زنده باشند؛ البته استفاده از قایق نجات زمانبر است...».
روز سه شنبه است. در این روز رئیس جمهور در پیامی برای پیگیری وضع مفقودین، به وزارتخانه‌های امور خارجه، راه و شهرسازی و نفت دستور مستقیم میدهد تا «ابعاد مختلف حادثه و به‌ویژه سرنوشت کارکنان کشتی و خانواده‌های این عزیزان» پیگیری شود.
شعله های زبانه کشیده آتش کشتی سر خاموش شدن ندارند و به دلیل سمی بودن گازهای منتشر شده عملیلت اطفاء حریق از فاصله‌ی نزدیک غیرممکن است. از این رو اطفاء حریق از فاصله دور در حال انجام است و از این رو پروسه مهار، سخت و زمانبر شده است. سه شنبه است و رویترز درباره روند عملیات امداد و اطفای حریق گزارش میدهد: «بادهای شدید، موج‌های بلند و گازهای سمی، مانع پیدا شدن دریانوردان ایرانی مفقود نفتکش سانحه دیده در دریای چین شرقی و اطفای آتش سوزی کشتی در مدت سه روز گذشته است».
با گره خوردن و پیچیده شدن عملیات، سخنگوی شرکت ملی نفتکش ایران سخنانی را بر زبان می آورد که بیش از پیش بر این گمانه که چینی‌ها به دلایل نامعلوم برای مهار آتش سانچی تعلل کرده اند را تقویت می‌کند. او می گوید: درحالی که تیم امدادی کره جنوبی، به دلیل شعله‌های سرکش کشتیِ درحال سوختن در فاصله سه مایلی کشتی مستقر هستند، «چین امکانات خوبی اطراف نفتکش آتش‌گرفته جمع کرده اما مشخص نیست چرا از این امکانات استفاده نمی‌کند». در همین رابطه سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در باره تعلل چینی ها می گوید: چینی‌ها عمداً تعلل می‌کنند تا محموله کشتی بسوزد و آب‌های ساحلی این کشور را آلوده نکند.
روز سه شنبه است و براساس گزارشات رسیده یک کشتی ژاپنی نیز برای کمک رسانی به منطقه عملیات آمده است. از طرفی نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران تیم های خود را اعزام کرده‌اند تا در عملیات اطفاء حریق کمک رسانی کنند.
روز چهارم
چهار روز از حادثه سانچی می گذرد و همچنان از حادثه‌دیدگان کشتی ایرانی خبری نیست.
در روز چهارشنبه چینی‌ها با جدیت عملیات اطفاء حریق را انجام می‌دهند اما بعد از چند ساعت آن گونه که سخنگوی شرکت ملی نفتکش عناون می کند؛ «به بهانه بدی آب‌وهوا و به دلیل احتراق کوچکی که روی نفتکش رخ داده بود، عملیات اطفاء حریق را متوقف می کنند». این در حالی است که به دلیل وقوع حادثه در آب‌های چین این کشور بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی در قبال خاموش کردن این آتش مسئولیت دارد. طبق سخن سخنگوی شرکت ملی نفتکش «اگر ایران بخواهد تیم عملیاتی به منطقه اعزام کند به ۲۰ روز وقت نیاز است». چند ساعت بعد خبر رسید ۱۲ تکاور نیروی دریایی از طریق هوایی به محل حادثه اعزام می شوند.
روز پنجم
روز پنجم فرا می رسد و نفتکش کماکان در آتش می سوزد. هنوز خبری از سرنشینان و خدمه ایرانی نیست. نیروهای امدادی ژاپن هم به منطقه آمده اند و قرار شده از صبح جمعه عملیات امداد انجام شود. اعلام شد که یک تیم ایرانی هم صبح جمعه برای مشارکت و نظارت در محل حادثه حاضر میشود. با وجود اینکه مقامات ایرانی از همکاری ژاپنی‌ها در عملیات خبر می دهند اما سخنگوی گارد ساحلی ژاپن به رویترز می گوید: «مقامات چینی پیشنهاد گارد ساحلی ژاپن برای کمک را رد کرده‌اند». از سویی در این روز تلویزیون دولتی چین اعلام می کند که ۱۴ کشتی مشغول عملیات اطفاء حریق و جست‌وجوی مفقودشدگان هستند.
روز ششم
صبح جمعه است عملیات اطفاء حریق به پایان خود نزدیک می شود و معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ابراز امیدواری می‌کند که «تیم تجسس سازمان بنادر و دریانوردی امروز وارد نفتکش شود».
علی ربیعی درباره سرنوشت خدمه‌ی کشتی می‌گوید:« خبری از ۳۱ پرسنل دیگر کشتی در دست نیست. با این‌حال ما هنوز وقت طلایی داریم». او همچنین از قول رئیس شرکت ملی نفتکش اعلام می‌کند که احتمالا آتش کشتی تا ظهر شنبه به‌طور کامل خاموش شود».
روز هفتم
روز شنبه با خبرهای اندوهباری آغاز می شود. بعد از گذشت یک هفته معاون سازمان بنادر و دریانوردی کشور از پیدا شدن دو پیکر با هویت نامشخص در پل فرماندهی (بالاترین نقطه کشتی) خبر میدهد و اعلام می‌کند؛ «تیم امداد چینی جعبه سیاه کشتی را پیدا کرده ولی به‌علت زیاد بودن گازهای سمی به‌سرعت از کشتی خارج شدند».
در این روز علی ربیعی به عنوان مسئول نظارت بر روند عملیات امداد، به چین می رود. او از مسئولان چینی می خواهد در عملیات امداد و نجات جدیت داشته باشند چراکه «غرق شدن کشتی مصادف با از بین رفتن امید مطلق است». تحقیق در قسمت موتور خانه در یک عملیات مشترک بین ایران و چین و تحویل جعبه سیاه کشتی به کشوری که کشتی در آن ثبت شده یعنی پاناما از آخرین اخبار کشتی سانچی در روز شنبه بوده است.
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» از رشد خشونت در ساختار آموزشی گزارش میدهد زنگ کتک
بعد ازگذشت یک هفته حواشی مدیریت بحران حادثه نفتکش ادامه دارد داغ نفت
محمود کلاری برای حضور در شبانه پرمخاطب مهران مدیری، به تلویزیون رفت یک«دورهمی» باشکوه!
قاسم محبعلی در گفت‌وگو با «همدلی»: برجام زمین‌گیر شود، ایران هم ضرر می‌کند
«همدلی» از داغ شدن واکنش مردم به احتمال سهمیه بندی بنزین گزارش میدهد کارت نمی‌خواهیم
حسین علیشاپور از حضور در جشنواره موسیقی فجر و چالش‌های پیش روی این رویداد می گوید؛
آلودگی هوا ومدیریت‌های ناکارامد
بعد از اعلام تصمیم ترامپ درباره تمدید تعلیق تحریم‌ها؛ اتحادیه اروپا بر تعهد بر اجرای کامل و موثر برجام تاکید کرد
رییس جمهور در تماس تلفنی با ربیعی تاکید کرد ضرورت اطلاع هر چه سریعتر از وضعیت خدمه ایرانی نفتکش
صدیقی،امام جمعه موقت تهران: بی احترامی نکردم
